Boekenblog 200; Een koninklijk aantal:1813-2013
Aardig hoe zaken soms samenvallen:de viering van 200 jaar Koninkrijk der Nederlanden, vanaf 30 november, met dit 200e OBA Boekenblog. Natuurlijk gaat het Koninkrijk gewoon verder, en het Boekenblog ook.
Dat het deze keer over Het Koninkrijk sinds de Franse tijd gaat, is duidelijk. Twee boeken bepaalden mijn belangstelling voor de geschiedenis van Nederland: het plaatjesboek Der vaderen erf, uitgave van N.V. Koek-en beschuitfabriek v/h G.Hille & Zoon,Zaandam, december 1952, en Wij samen onder de Oranjes, 150 jaar Nederlandse samenleving, 1963. Als ik nu door deze boeken blader is het opvallend hoe de toon ervan –kritisch –nationalistisch - mijn gedachten over Nederland, het koninkrijk, de Oranjes, nog steeds bepaalt. Beide boeken zijn serieus maar niet studieus en zijn prachtig geïllustreerd. Het plaatjesboek stond in de traditie van de Verkade-albums, het andere was werk in opdracht vanwege 150 jaar Koninkrijk. Het ene stond in de bescheiden boekenkast van mijn ouders, het andere haalde ik uit de wijkbibliotheek, waarmee ik de vormende werking van bibliotheken maar weer eens benadruk: Wij samen was namelijk veel te duur voor particuliere aanschaf. Dat de viering van 150 Koninkrijk verder vooral in de herinnering voortleeft als de verregende massabijeenkomst in Nijmegen is jammer natuurlijk
Balans na 200 jaar
Na de “ontdekking” dat de vorming van het Koninkrijk der Nederlanden eigenlijk twee jaar in beslag nam, is besloten dat historische pad ook zo te volgen. De aankomst van de erfprins op 30 november 1813 te Scheveningen is uitgebreid herdacht. In 1815 is het Koninkrijk der Nederlanden dan echt een feit. Ik vermoed dat we tot 2015 nog heel wat herdenkingen tegoed hebben!
Uitgeverijen spelen hier allang op in. Op 30 November verschenen maar liefst drie biografieën over de eerste drie koningen. In Nederland is de biografie altijd ondergewaardeerd geweest, maar dat is nu voorbij. Naast talloze onleesbare (maar nuttige) proefschriften is een in zijn tijd geplaatst levensverhaal van bekende en minder bekende landgenoten nu vrij gewoon. Ik juich dat toe, want het persoonlijke is zeer politiek, en ook zeer smakelijk. Ik bedoel: sinds ik de dagboeken van minister Weitzel, in Maar Majesteit!Koning Willem III en zijn tijd, las, verlang ik naar de biografie over Koning Gorilla. Dik van der Meulen, ook auteur van de definitieve biografie over Multatuli, heeft hem geschreven. Op 20 december is hij gast in de Boekenrubriek bij Radio AmsterdamFM!
Het verhaal van Oranje
Vanaf 2012 zijn er talloze boeken verschenen rondom 200 jaar Koninkrijk, voor jong en oud, van moeilijk naar makkelijk en zelfs in thrillervorm. Je kon ze zelfs winnen als je meedeed aan een Facebookactie. Zo kwam ik in het bezit van Leve de Koning(in), een vorstelijk boekje voor kinderen (en hun ouders!) van Reinildis van Ditshuyzen;Een dame van ijzer,Koningin Wilhelmina en de nationale gedachte(Cees Fasseur); De nachtwaker, het koningscomplot(Tomas Ross) en als toetje, het proefschrift van Coos Huijsen, Nederland en het verhaal van Oranje. Ik kan u alle boeken van harte aanbevelen, ook het proefschrift. Tot en met de laatste noot (nr.88, p.519) zeer boeiend: “In de praktijk zou dit neerkomen op een grotendeels, maar niet uitsluitend ceremonieel koningschap. Het is overigens voorstelbaar dat Nederland zich nog herkent in het “verhaal van oranje”, maar dat de Oranjes zich niet meer herkennen in de hun toegedachte rol en Nederland toch een republiek wordt”. Schitterend geformuleerd.
De Patriot
Kort na al deze boeken pakte ik een ongelezen Dirkje Kuik uit mijn boekenkast, De patriot, uit de papieren van een admiraal (2003). Schreef zij als William D.Kuik vooral verhalen die min of meer in haar geboortestad Utrecht spelen, na haar verandering in Dirkje werden het eigenlijk alleen nog historische romans. De schrijfstijl, beeldend, eigenzinnig, kribbig, bleef gelukkig dezelfde, evenals de fantastische tekeningen. De patriot, het verhaal van de Nederlands - Vlaamse admiraal De Snaayer, speelt grotendeels tijdens Napoleon en de Bataafse Republiek. In vliegende vaart neemt Kuik u mee door Nederland, Duitsland, Rusland en Frankrijk om te eindigen in een krankzinnigengesticht, waar De Snaayer wegens “naaktloperij” terecht is gekomen. Een totaal andere visie op de totstandkoming van het Koninkrijk der Nederlanden, maar wel zo amusant, en stemmend tot bescheidenheid.