De bittere smaak van amandelen

Gepubliceerd op: 29 november 2019 16:04

In de bibliotheek staan de boeken keurig gerangschikt op alfabet. De achternaam van de schrijver is hierbij leidend. Ik zal in de komende periode van elke letter van het alfabet een YA-boek lezen. Ik bespreek op deze plek dus 26 boeken. Ik begin vanzelfsprekend bij de letter A; de A van David Almond.

Toen ik een jaar veertien was hadden we een tam kauwtje. We hadden onze moeder op de mouw gespeld dat we de vogel op de grond hadden gevonden nadat het uit een nest was gevallen. In werkelijkheid was mijn broer een dak opgeklommen en had het arme vogeltje uit het nest geroofd.

Ik moest aan die kauw denken bij het lezen van Slangenkuil van David Almond. Het is een kauw die de twee vrienden Liam en Max leidt naar een baby die te vondeling is gelegd. Met het vinden van die baby begint een verhaal waarin Liam en Max langzaam uit elkaar groeien en hun eigen keuzes gaan maken in hun leven.

Dat klinkt misschien als een saai verhaal, maar dat is het niet. Almond vertelt het verhaal vanuit het perspectief van Liam. Hij merkt dat de vondst van de baby het leven van hem en zijn familie verandert. En dat geldt ook voor zijn vriendschap met Max. Almond heeft heel goed in de gaten dat volwassen worden bij de een sneller gaat dan bij de ander. Max en Liam groeien in een zomervakantie uit elkaar. Max krijgt een vriendinnetje, terwijl Liam nog geen belangstelling heeft voor meisjes.

En er gebeurt nog veel meer in het boek. Zo is de vader van Liam een bekend schrijver. Hij verzint zijn versie over waar de baby vandaan komt en wat haar geschiedenis is. Hij legt al de verhalen waaraan hij werkt aan de kant om over de baby een boek te schrijven. Zijn ideeën deelt hij met Liam en ze lijken zo reëel dat je denkt dat het verhaal van Liams vader weleens het verhaal van de baby zou kunnen zijn.

Liams moeder is kunstenares. De galerie waarin ze exposeert kiest echter voor kunstwerken vol agressie waarin gespeeld wordt met wat waar is en wat niet. Ze zijn gemaakt door een leeftijdsgenoot van Liam, Nattrass. Het is een bijzondere jongen, die voortdurend balanceert op de rand van waanzin en agressie. Hij neemt als kunstenaar de naam Muskiet aan.

En alsof dat allemaal nog niet genoeg is, komt Liam in contact met Crystal en Oliver. Ze wonen in het huis waar de vondeling een tijdje is ondergebracht. Oliver komt uit Liberia en is gevlucht voor het geweld dat zijn land verscheurde. Hij heeft gezien hoe zijn ouders zijn vermoord door soldaten die niet ouder zijn dan hemzelf. Maar klopt zijn verhaal wel?

Al deze verhaallijnen komen aan het eind van het boek bij elkaar. De dramatische afloop van het verhaal doet je twijfelen aan de oprechtheid van iedereen in het boek. Almond heeft een uitermate knap boek geschreven voor lezers tussen de 12 en 15 jaar. Een boek dat na lezing een bittere smaak zal achterlaten. Vooral omdat Almond ervoor zorgt dat je als lezer met veel vragen blijft zitten na het lezen.

Voor mij was de bittere smaak wellicht nog iets sterker. Ik moest denken aan onze kauw en de vriendschap die we voor het dier voelden. Die vriendschap betekende weinig voor de vogel. Want die vloog op een goede dag ons leven uit.


Martin Bootsma is leraar en teamleider op de Alan Turingschool in Amsterdam. Voor de OBA schrijft hij over Young Adultboeken, op zijn eigen blog Meesterlezer schrijft hij over boeken, onderwijs en het samenspel daartussen. 

lees meer blogs van de OBA