Tijdschriftenblog 126; Klimaatverandering

Gepubliceerd op: 18 september 2013 14:15

De Openbare Bibliotheek Amsterdam heeft een grote afdeling met ca. 1500 kranten en tijdschriften. Het gaat daarbij om algemene bladen als Libelle en Opzij, maar ook om computerbladen, vaktijdschriften, kunstmagazines, literaire periodieken. Het lijkt te veel om op te noemen en daarom probeert dit tijdschriftenblog telkens aan de hand van een speciaal thema een beeld te schetsen van een klein deel van de afdeling. De ontwikkeling van ons klimaat en de gevolgen daarvan voor de polen, de gletsjers en de zeespiegel blijven volop in de belangstelling staan. In de tijdschriftencollectie van de OBA is veel recente informatie te vinden.

National Geographic heeft de dramatische veranderingen in ons leefklimaat centraal gesteld in het laatste nummer. Wat gebeurt er als de aarde verder opwarmt? De kustlijnen zullen zich wijzigen. In totaal 136 grote kuststeden met 40 miljoen inwoners zijn dan in direct gevaar. Mogelijke schade aan bezit: $ 3 triljoen. Het septembernummer bevat kaarten die de situatie na het smelten van het ijs in beeld brengen. Superstorm Sandy is een voorbeeld van de ongemakken die ons door klimaatverandering regelmatig zullen treffen. National Geographic vindt u bij de rubriek ‘Wereldoriëntatie’.

De gletsjers van Oost-Antarctica

Het smelten van de gletsjers van Groenland en West-Antarctica is uitgebreid onderzocht. Over de afname van de gletsjers aan de Oostrand van Antarctica is minder bekend. Nature (te vinden bij de rubriek ‘Wetenschap’) komt in het nummer van 29 augustus met een uitgebreid onderzoek naar de toe- en afname van de gletsjers aan de Oostkust vanaf 1974. Hoewel de situatie niet zo alarmerend is als aan de Westkust – met name aan de Ross Zee is de situatie redelijk stabiel – stellen de onderzoekers vast dat het gebied buitengewoon kwetsbaar is voor klimaatverandering.

Natte voeten in de toendra

Ook in Siberië zijn de gevolgen van de klimaatcrisis zichtbaar. Door het ontdooien van de permafrost komen steeds meer broeikasgassen vrij. Onder deze bevroren laag liggen de resten van dode planten en mammoeten opgeslagen. Naarmate de atmosfeer warmer wordt, ontdooit de grond en dit leidt tot uitstoot van CO2 en methaangas. Ook zorgt de dooiende permafrost voor het verzakken en breken van gas- en oliepijpleidingen. De reportage ‘Natte voeten in de toendra’ is te vinden in het septembernummer van het wetenschapstijdschrift Eos.

Handen af van de Noordpool

Behalve over donateursbijdragen maakt Greenpeace zich ook zorgen over de proefboringen van Shell in de Noordelijke IJszee. Jarenlang wist een coalitie van milieuorganisaties en inheemse volkeren het boren naar olie tegen te gaan. Maar sinds een jaar of twee zijn de Verenigde Staten steeds meer gevoelig voor de influisteringen van de machtige olielobby en kreeg Shell toestemming voor proefboringen. Oliewinning, met het risico van het weglekken van vervuilende grondstoffen, vormt een groot gevaar voor kwetsbare dieren als de walvis, de zeehond en de ijsbeer. Het orgaan van Greenpeace vindt u bij de rubriek ‘Wetenschap’.

Geheimen van de gletsjer

Bij al dat smelten van het ijs is er toch ook nog iets positiefs te melden. Onder de titel “Schätze aus dem Eis” besteedt het wetenschapstijdschrift Bild der Wissenschaft aandacht aan de archeologische vondsten die in Noorwegen en de Alpen zijn vrijgekomen met het smelten van gletsjers. Al in 1991 kwam der Mann vom Tisenjoch, beter bekend als Ötzi, aan het licht; in Noorwegen werden onlangs een 3400 jaar oude leren schoen, Vikingpijlen en een 1600 jaar oude ijspriem gevonden.

Fred Kolman