Boekenblog ; Grutjes-nog-an-toe: Martin Lodewijk 75!

Gepubliceerd op: 11 april 2014 09:28

Liefhebbers van strips weten nu genoeg. Naast zeer oude en lieve moeders is er maar één die de uitdrukking grutjes bezigt: Hendrik IJzerbroot, oftewel Agent 327, geheim agent voor het Koninkrijk der Nederlanden sinds 1966.

In dat gedenkwaardige jaar maakte hij zijn entree in het legendarische stripweekblad PEP, verkleed als Volendams meisje, want een geheim agent moet natuurlijk wel geheim blijven. Zijn eerste opdracht -en veel beter kon zijn bedenker het niet doen! -was het beschermen van The Poodles bij hun bezoek aan Nederland. In de eerste versie heetten ze nog The Beetles, maar blijkbaar riep dat onvoorziene problemen op. Sinds dit eerste verhaal –waarin een Poodle, onder het uitroepen van Hello luv? steeds verdwaalt omdat hij door zijn lange haar niet kan zien waar hij loopt- heeft Agent 327 mijn hart gestolen.

Avonturen en humor

Martin Lodewijk, een van de vaste waardes in de Nederlandse stripwereld wordt op 30 april 75 jaar, en is sinds 2011 zelfs als Ridder in de Orde van Oranje-Nassau nog steeds in dienst van het Koninkrijk. En echte Ridders weten niet van ophouden, en daar maakt de immer actieve Lodewijk geen uitzondering op. Martin, en o wat had hij graag met deze schuilnaam gebruikt, het had hem zoveel inkt gescheeld, verzuchtte hij ooit, bezit in hoge mate een paar kwaliteiten die ik zo in creatieve mensen bewonder: zin in avontuur en gevoel voor humor en relativiteit. De strips over Agent 327, gebundeld in 20 Dossiers, zitten vol grappen, verwijzingen, en terugkerende gimmicks. Ook is Martin Lodewijk ijzersterk in overdrijving ( de steeds volumineuzer wordende helpster van Agent 327, Olga Lawina) en verborgen grappen (iedere verhuizer, transporteur, winkel, heet Habraken). Talloze meer en minder bekende mensen krijgen hun plaats in de strips. Zo zien we Harry Mulisch Het woord bij de daad voegen en een vliegtuig dwingen naar Cuba te vliegen. Als Rotterdammer kan Lodewijk het niet nalaten om Ajakkes te schrijven en heetten de collega’s van Hendrik IJzerbroot, Roger Less en Mr. Nulnul . En hoewel de strip beslist niet naturalistisch getekend is, valt vrijwel iedere plaats van handeling te herkennen. Het Rijksmuseum krijgt in het briljante Dossier Nachtwacht werkelijk een complete nabehandeling, en in Het oor van Gogh krijgt de lezer niet alleen heel veel informatie over, juist, maar zit het verhaal meer dan vol met toespelingen op de toestand in Nederland na de moord op Pim Fortuyn. Lees hiervoor The Making of Agent 327 door Vince Habraken (!),uitgegeven vanwege een tentoonstelling in het Van Goghmuseum.

Documentatie

De tekenaar documenteert zich meer dan voortreffelijk, en laat daarmee zien dat hij graag alles weet. In een ander deel van The Making of Agent 327, door Anton Habraken (!), wordt onthuld dat Lodewijk met zijn broer Tim in de jaren ‘60 winnaar was van de quiz Twee voor Twaalf. “Ik ben me in de loop der jaren voor alles gaan interesseren, met als resultaat dat ik nu van alles bijna niets afweet”. Hij lijkt hierin sterk op de gemiddelde bibliothecaris.

Toekomst

In 2012 verscheen De vrouwen van Agent 327,het derde deel in The making of, door Stef Habraken. Want de lezers hopen op iets bestendigs tussen IJzerbroot en, ja wie ? Waarschijnlijk vergaat het hem als Heer Bommel: committeert Agent 327zich aan òf Olga Lawina òf Juffrouw Betsy òf Mata Hair, dan is het afgelopen met zijn avontuurlijk bestaan. Dan trekt hij zich terug, en laat de zaken eindelijk over aan manusje-van-alles Barend. Hoewel: als het juffrouw Lawina ( IJzerbroot blijft onder alle omstandigheden beleefd) wordt, lijkt die kans me klein.

 

Martin Lodewijk heeft nog veel meer betekend voor de stripwereld, maar ik vind Agent 327 de mooiste gift. Ik geniet al sinds 1966, en hoop dat Martin Lodewijk dat ook nog lang mag blijven doen. Hopelijk speelt de ook al regelmatig in de strip optredende folkband Chickenfeed (met Lodewijk op gitaar) op 30 april het onvergetelijke Denk toch altijd met liefd’ aan je moeder; Martin verdient het als geen ander!

Leo Willemse.